Wieś zaginiona. Wspólnota, samorządność, przestrzeń
Seria: MONOGRAFIE I MATERIAŁY MGPE 17
Wieś zaginiona. Wspólnota, samorządność, przestrzeń
Redakcja naukowa:
Przemysław Nocuń
Agnieszka Przybyła-Dumin
Krzysztof Fokt
Tom Wieś zaginiona. Wspólnota, samorządność, przestrzeń to trzecia część refleksji i analiz poświęconych zagadnieniu osad fizycznie lub metaforycznie opuszczonych, zarówno w czasach odległych, jak i całkiem bliskich, wydawanych przez Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” w ramach serii Monografie i Materiały MGPE. Niniejsza publikacja ponownie podejmuje tę problematykę, prezentując ją – podobnie jak uprzednio – z perspektywy różnych dziedzin nauki i z wykorzystaniem stosowanych w nich odmiennych metodologii. Wieś przedstawiono zatem w ujęciach charakterystycznych dla historii, archeologii, etnografii oraz dyscyplin pokrewnych.
Uwzględniony został aspekt materialny funkcjonowania obszarów wiejskich oraz społeczno-kulturowe konsekwencje ich istnienia przejawiające się w postaci niematerialnej. Teksty poświęcono różnorodnym reliktom struktur osadniczych oraz wybranym obiektom, kwestii samorządności, sądownictwa, zobowiązań i funkcjonowania wspólnot, a także współczesnego wykorzystania motywów i wzorów ludowych czy obyczajowości i obrzędowości prezentowanych w spektaklach teatru ludowego.
Zjawiska podlegające opisowi i analizie dotykają licznych materialnych i niematerialnych śladów procesów powstawania obszarów wiejskich, ewolucyjnych i rewolucyjnych zmian ich dotyczących, jak również zanikania czy nawet gwałtownej destrukcji, którym ulegają. Przestrzeń i pamięć to powiązane ze sobą ośrodki, w których zdarzenia minione pozostawiają ślady. Choć ich właściwa interpretacja przywraca tylko wybrane elementy przeszłości, to multidyscyplinarna dyskusja daje podstawy rekonstrukcji wsi wciąż „obecnej”, choć też w różnych zakresach „zaginionej” i ponownie „odkrywanej”.
ISBN 978-83-958239-3-0
235×160 mm, s. 280, 2020