Problematyka dotycząca różnych aspektów życia codziennego na wsi stale jest obecna w badaniach naukowych. Odnoszą się do niej historycy, próbujący odnaleźć oraz zdefiniować źródła wielu zwyczajów i wyborów podejmowanych współcześnie przez mieszkańców „kraju za miastem”, interesuje kulturoznawców, socjologów czy etnografów. Temat ten jest jednak na tyle wielowymiarowy, że nawet mimo intensywności badań nad nim, wiele zagadnień ciągle pozostaje poza kręgiem głównych poszukiwań naukowych. Do takich, jak się wydaje, należą kwestie mieszkaniowe. Oczywiście, wiele już powiedziano o rozwiązaniach konstrukcyjnych, właściwych dla budownictwa wiejskiego, sporo wiemy o przemianach na tym polu, modzie determinującej wybory w zakresie estetyki domostw i wyznaczającej projektowe trendy. Już jednak sprawy dotyczące regionalnych upodobań właścicieli i zarządców „tkanki mieszkaniowej”, pieniądza jako ważnej (ale czy decydującej?) determinanty dla budownictwa wiejskiego, oddziaływania wzorca narodowego i wyznaniowego, a w XX wieku także reklamy, to tylko niektóre z kwestii nadal oczekujących na swych interpretatorów. Mamy nadzieje, że konferencja, którą w tym miejscu gorąco polecamy, przyczyni się do usunięcia luk, jakie nadal istnieją w badaniach nad wiejskim mieszkalnictwem. Proponujemy skupić dyskusję na następujących zagadnieniach:
- Pałac/dom/chałupa. Wpływ czynnika ekonomicznego na wiejskie budownictwo mieszkaniowe
- Dom drewniany czy murowany? Dylematy wokół budulca wiejskich obiektów mieszkaniowych
- Polska wieś jako miejsce absorbcji obcych wzorów, czy wierności tradycji? Popularyzacja rodzimych rozwiązań w innych częściach Europy
- Wpływ kataklizmów dziejowych i klęsk żywiołowych na przemiany w budownictwie wiejskim
- Typowy dom wiejski. Kubatura, rozmieszczenie i przeznaczenie poszczególnych pomieszczeń
- Wiejska posiadłość – siedlisko rodowe czy pas startowy dla zdobywania świata?
- Postęp techniczny i jego odzwierciedlenie w wiejskim budownictwie mieszkaniowym
- Relacje sąsiedzkie i ich wpływ na budownictwo wiejskie. Forteca czy dom otwarty?
- Wieś tylko z nazwy. Miejska infrastruktura i robotnicza zabudowa w ośrodkach nie posiadających praw miejskich
Powyższe tematy mają charakter orientacyjny. Organizatorzy chętnie przyjmą propozycję innych wątków podejmujących zagadnienie wiejskiego mieszkalnictwa. W ten sposób, mamy nadzieję uzyskać skutek w postaci owocnej dyskusji z wieloma inspirującymi konkluzjami. Teksty wystąpień, które otrzymają pozytywną recenzję, zostaną opublikowane w najnowszym tomie „Rocznika Muzeum »Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie«” (czasopismo punktowane). Termin przesyłania artykułów upływa 12 lipca 2024 roku.
Na konferencję zapraszamy do siedziby Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” (ul. Parkowa 25, 41-500 Chorzów), w dniach 15–16 maja 2024 roku.
Preferujemy stacjonarny model konferencji, jednak w szczególnych przypadkach akceptować będziemy także wystąpienia zdalne (on-line).
Zgłoszenia wraz z proponowanym tytułem wystąpienia (do 20 minut w przypadku referatu oraz do 10 minut dla komunikatów) prosimy o przesłanie na załączonym formularzu do 26 kwietnia 2024 roku na adres mail: papaj@muzeumgpe-chorzow.pl
Wykaz zaakceptowanych tematów i ostateczny program konferencji zostanie ogłoszony do 10 maja 2024 roku. Osoby biorące czynny udział w konferencji będziemy prosić o uiszczenie opłaty konferencyjnej w wysokości 200 zł. Organizatorzy zastrzegają sobie możliwość selekcji zgłoszonych tematów. Decyzje w tej sprawie podejmie Rada Naukowa Konferencji w składzie:
Paulina Cius-Górska (dyrektor Muzeum Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie) – przewodnicząca Rady Naukowej
Barbara Papaj (Muzeum Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie) – sekretarz Rady Naukowej
dr Beata Piecha-van Schagen (Muzeum Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie) – członek Rady Naukowej
dr hab. Miłosz Skrzypek prof. UŚ (Uniwersytet Śląski w Katowicach) – członek Rady Naukowej
