Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”
zaprasza na III międzynarodową interdyscyplinarną konferencję naukową
z cyklu WIEŚ ZAGINIONA
pn. „Samoświadomość, samorządność, przestrzeń”,
która odbędzie się w Chorzowie, w siedzibie Muzeum w dniach 21-22 listopada 2018 r.
Inspiracją do zorganizowania trzeciej już konferencji ruralistycznej z cyklu „Wieś zaginiona” jest duże zainteresowanie tematyką, a także wystąpieniami, zaprezentowanymi podczas wcześniejszych edycji konferencji w 2014 i 2016 roku. Znaczenie ma ponadto zadeklarowana przez Muzeum GPE w Chorzowie gotowość do cyklicznego organizowania naukowego spotkania poświęconego temu zagadnieniu (w trybie dwuletnim), jak również fakt, że w bieżącym roku planowane jest wydanie drugiej już publikacji – tym razem podsumowującej analizy wygłoszone w 2016 roku. Ciągle widoczny dysonans między stanem wiedzy na temat późnośredniowiecznej i nowożytnej wsi w Polsce i innych krajach Europy Środkowej, a rosnącym zainteresowaniem historią dawnego osadnictwa, utwierdził organizatorów w zamiarze kontynuowania i pogłębiania interdyscyplinarnych rozważań poświęconych tej tematyce.
Wzorem poprzednich edycji, pierwsza część dyskusji poświęcona będzie śladom materialnym dawnych osad wiejskich. Chcielibyśmy zaprezentować nie tylko odkryte w toku pracelikty archeologiczne i architektoniczne tego typu siedlisk (tym razem ze szczególnym naciskiem na ślady rozwijającej się samorządności: siedziby sołeckie – w tym dwory – ich zaplecza, młyny, karczmy sądowe itp.). Zależy nam także na kontynuacji dyskusji nad multidyscyplinarnymi metodami badania wsi opuszczonych wykorzystywanymi przez archeologów, historyków, etnografów, geografów
i przedstawicieli innych dziedzin.
Drugi wątek (w zasadzie związany mocno z pierwszym) to ślady topograficzne, często wciąż jeszcze widoczne w krajobrazie przekształcanych od średniowiecza osad wiejskich, które kiedy były organizowane nie były przecież zjawiskami samorodnymi, a raczej efektem nowego etapu w rozwoju prawnym
i gospodarczym struktur osadniczych (najbardziej interesują nas ślady współdziałania wiejskich wspólnot, jak chociażby przygotowujących teren pod osadnictwo prac karczunkowych, melioracyjnych, ale
i mających ogromny wpływ na organizację przestrzeni wspólnie budowanych młynówek, stawów młyńskich itp.).
Trzeci aspekt to ślady niematerialne – tradycje, opowieści, nazewnictwo – analizowane pod kątem społeczno-kulturowego funkcjonowania wsi, obyczajowości i obrzędowości ich mieszkańców, ale także transformacji dokonujących się w ich obrębie. Interesujący będzie tu aspekt wsi samorządnej jako wspólnoty gospodarzy oraz – wiążącej się z tym faktem – świadomości i tożsamości mieszkańców wsi, często uchwytny podczas kwerend archiwalnych.
W programie konferencji przewidujemy wystąpienia do 30 minut w przypadku referatów oraz do 15 minut dla komunikatów. Osoby, które chcą czynnie uczestniczyć w sesjach referatowych prosimy o wypełnienie formularza zgłoszeniowego i przesłanie go do 31 sierpnia 2018 roku na adres:
dumin@muzeumgpe-chorzow.pl. Organizatorzy zastrzegają możliwość wyboru spośród nadesłanych propozycji. O przyjęciu referatu lub komunikatu zostaną Państwo poinformowani do 20 września 2018 roku.
Termin wniesienia opłaty konferencyjnej, w wysokości 200 zł (obejmującej materiały konferencyjne, dwa obiady, uroczystą kolację, napoje, druk referatu): 30 września 2018 roku (nr konta 38 1050 1243 1000 0010 0000 4091, tytułem: konferencja – Wieś zaginiona 3…, imię i nazwisko Prelegenta).
Szczegółowy program konferencji zostanie udostępniony w drugiej połowie października 2018 roku.
Teksty wystąpień, które otrzymają pozytywną recenzję, zostaną opublikowane w dedykowanym tomie monograficznym lub Roczniku Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” (czasopismo punktowane). Termin przesyłania artykułów upływa 31 marca 2019 roku. Za zgłoszone referaty oraz ich druk autorzy nie otrzymają honorarium, dostaną natomiast egzemplarz periodyku, w którym tekst zostanie opublikowany.
Organizatorzy konferencji:
Andrzej Sośnierz, Dyrektor MGPE
dr Przemysław Nocuń
dr Krzysztof Fokt
dr Agnieszka Przybyła-Dumin
