Kolorowa, różnorodna, bogata w tradycje, niezapomniana – taka jest Wielkanoc w naszym regionie, którą będzie można współtworzyć już 2 kwietnia w chorzowskim skansenie. Na uczestników czekają warsztaty tworzenia palm, zdobienia jajek, poszukiwanie drobnych prezentów od zajączka, liczne przedstawienia obrzędowe oraz jarmark z gastronomią i rzemiosłem.
– Wydarzeniem otwieramy cykl imprez plenerowych nawiązujących do obrzędowości dorocznej związanej z kalendarzem. Rozpoczynamy w Niedzielę Palmową będzie zatem okazja do stworzenia tradycyjnej palmy z użyciem technik nawiązujących do regionalnych motywów zdobienia. Nasze Muzeum stawia na przybliżanie zapominanych zwyczajów i obrzędów wielkanocnych, dlatego w programie wydarzenia znajdą się prezentacje przedstawiane przez mieszkańców Skoczowa, Wilamowic oraz koła gospodyń wiejskich z regionu. Obrzęd wodzenia Judosza, pochody Śmiergusów czy po raz pierwszy prezentowana w naszym skansenie – inscenizacja ginącego zwyczaju chodzenia z kurem to tylko część atrakcji jakie przygotowaliśmy na 2 kwietnia – zapowiada Paulina Cius-Górska, p.o. dyrektora Muzeum Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie.
Świętowanie jak dawniej
Zwyczaje Wielkiego Tygodnia oraz Niedzieli Palmowej stanowić będą tematyczną bazę. Nie zabraknie także znanych wszystkim tradycji – szukania zajączka wielkanocnego czy konkurs na najpiękniejszą palmę, którą wykonają uczestnicy warsztatów. Najmłodszych zachęcamy do aktywnego uczestnictwa już od wejścia do skansenu, gdzie w zagrodzie czekać będą nowi podopieczni – sympatyczne króliki Hugo, Kobi, Gwintuś i Oscar. To właśnie tutaj warto będzie rozpocząć poszukiwania ukrytych niespodzianek od zajączka. Chętni w zorganizowanych grupach pod opieką pracownika Muzeum będą mogli nakarmić zwierzęta marchewką (obowiązują limity wejść). Warto zaznaczyć, że uszaci przyjaciele mieszkają w skansenie od 3 miesięcy dzięki współpracy z Kolejami Śląskimi a obecnie oswojeni, chętnie witają się z odwiedzającymi zagrody.
Jako że symbolem świąt Wielkiejnocy są również baranki podczas imprezy będzie można odwiedzić i nakarmić nasze owieczki. W określonych godzinach, podobnie jak w wypadku królików, pracownik Muzeum będzie rozdawał smakołyki, którymi będzie można nakarmić mieszkające w zagrodzie wrzosówki.
Niezależnie od pogody, w salach i wnętrzach chałup odbędą się warsztaty z tworzenia ozdób świątecznych oraz zdobienia jajek metodą batiku, zatem każdy uczestnik wyjdzie ze skansenu z wyjątkową pamiątką.
Tradycje, których nie znacie
Podczas wydarzenia gościć będziemy mieszkańców Skoczowa, którzy zaprezentują obrzęd wodzenia Judosza. Zgodnie z dawnym zwyczajem kukła przedstawiająca jednego z 12 apostołów – Judasza, tradycyjnie wodzona jest po Skoczowie w Wielki Piątek i Sobotę każdego roku na znak potępienia zdrady i wydania Jezusa na śmierć w czasie ostatniej wieczerzy. W chorzowskim skansenie obrzęd ten zostanie odtworzony – słomiana kukła w towarzystwie dwóch halabardników, przy dźwięku klekotek będzie oprowadzana pomiędzy ludźmi.
Kolejną, niezwykle widowiskową atrakcją będzie pokaz Regionalnego Zespołu Pieśni i Tańca Cepelia Fil Wilamowice z wilamowskimi śmiergustnikami. Charakterystyczni dla tej miejscowości barwni przebierańcy zwani Śmiergustami, w poniedziałek wielkanocny (lany poniedziałek) chodzą grupami po wsi, odwiedzając domy i polewając dziewczęta wodą do wtóru muzyki. Ta uznawana za jedną z najbardziej kolorowych tradycji wielkanocnych w naszym regionie także zostanie zaprezentowana naszym gościom.
Współtworzenie jest bardzo ważnym elementem imprez plenerowych w skansenie – zawsze zachęcamy do aktywnego uczestnictwa w pokazach obrzędowych. Nie inaczej będzie tym razem – odwiedzający będą mogli wziąć udział w obrzędzie chodzenia z kurem oraz procesji z Jezuskiem Palmowym zwieńczonej mszą w zabytkowym kościele z Nieboczów na terenie skansenu, podczas której zostaną poświęcone palmy wykonane w czasie warsztatów.
Dobre jedzenie i rzemiosło
Wielkanoc w skansenie to także jarmark. Na spragnionych świątecznych smakołyków czekać będą we wnętrzach chałup członkinie Kół Gospodyń Wiejskich z Przyszowic i Rajczy oraz Koła Gospodyń Miejskich ze Stolarzowic. Nie zabraknie także rękodzielników, twórców ludowych, produktów regionalnych, przedstawicieli gastronomii serwujących potrawy regionalne a także food trucków.
Partnerem wydarzenia sa Koleje Ślaskie
Wielkanoc na Śląsku – program wydarzenia
SCENA
12.00 – otwarcie imprezy Marek Szołtysek – ogłoszenie konkursu na „Najpiękniejszą palmę wielkanocną” oraz „Szukanie zajączka wielkanocnego”
12.15 – Judosz ze Skoczowa
13.00 – Wielki Tydzień – tradycje i zwyczaje – Anna Kulczyk
13.15 – Wilamowskie Śmiergusty
14.15 – obrzęd chodzenia z kurem
14.35 – wyniki konkursów ogłoszonych podczas imprezy: najpiękniejsza palma, szukanie zajączka wielkanocnego oraz konkursu „na najpiękniejszą pisankę”
14.50 – niedziela palmowa czyli niedziela Kwietna lub Wierzbna – Anna Kulczyk
15.10 – Procesja z Jezuskiem Palmowym
15.30 – msza Święta w Niedzielę Palmową z poświęceniem palm
ZA KASĄ MUZEUM
Karmienie skansenowskich królików w godzinach:
12.00 – 12.20, 14.00 – 14.20
ZAGRODA OWIEC (za chałupą groniową z Brennej)
Karmienie skansenowskich owiec w godzinach:
13.00 – 13.20, 15.00 – 15.20
TEREN
12.15 – szukanie zajączka wielkanocnego,
12.15 – wykonywanie konkursowych palm wielkanocnych – zagroda z Panewnik (stodoła z Miedar)
Chałupa ze Strzemieszyc – Koło Gospodyń Wiejskich z Rajczy
Chałupa z Katowic – Koło Gospodyń Wiejskich z Przyszowic
Chałupa z Panewnik – Gospodynie ze Stolarzowic
Spichlerz z Wojkowic
– warsztaty malowania jajek metodą batiku
– warsztaty wykonywania ozdób wielkanocnych
Wielkanoc na Śląsku, 2 kwietnia, godziny 12.00 do 16.00
Bilety w cenie: 15 zł normalny, 10 zł ulgowy, 1 zł specjalny.