Śląska fabryka fajek glinianych w Zborowskiem. Wyniki badań, studia, konteksty
Pokrewne produkty
Śląska fabryka fajek glinianych w Zborowskiem. Wyniki badań, studia, konteksty
red. Barbara Papaj
Publikacja Śląska fabryka fajek glinianych w Zborowskiem. Wyniki badań, studia, konteksty jest monografią zbiorową, stanowiącą podsumowanie badań autorów tekstów nad zagadnieniem szeroko pojętego fajczarstwa europejskiego, jak również działań prowadzonych z ramienia Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” przy tytułowej manufakturze. Wydanie niniejszej publikacji – jedynej tak szczegółowo traktującej o wytwórni w Zborowskiem – było możliwe dzięki otrzymanemu w 2019 roku dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
Książka podzielona została na dwie zasadnicze części. W pierwszej poruszone zostały zagadnienia związane z szerokim kontekstem funkcjonowania wytwórni europejskich. Zaprezentowany został między innymi aktualny stan wiedzy dotyczącej zagadnień historii i archeologii palenia tytoniu w okresie nowożytnym – modeli wschodnioeuropejskiego oraz zachodnioeuropejskiego. Opisane zostały ponadto początki fajczarstwa europejskiego i najważniejsze niderlandzkie ośrodki produkcji oraz dystrybucja XVII- i XVIII-wiecznych fajek jednorodnych pochodzących z Anglii, Niderlandów i krajów niemieckich na tereny obecnej Polski. W jednym z tekstów podjęto również próbę syntezy dotychczasowych informacji na temat manufaktur fajkarskich działających od 1753 roku w Rościnie i od 1765 roku w Weissenspring z uwzględnieniem opublikowanych danych na temat ich wytwórczości.
Druga część wydawnictwa poświęcona została w całości manufakturze w Zborowskiem. Zawarto w niej treści związane z historią samej miejscowości i fabryki fajek oraz bardziej szczegółowe na temat regulacji prawnych, jakim podlegała wytwórnia, handlu jej wyrobami, a także zatrudnionych w niej pracowników i ich rodzin. Ponadto w kolejnych rozdziałach scharakteryzowano badania archeologiczne przeprowadzone w 2013 i 2014 roku w miejscu funkcjonowania manufaktury oraz podkreślono istotne znaczenie jak najszerszych interdyscyplinarnych badań i ich właściwej interpretacji przed translokacją obiektu do muzeum na wolnym powietrzu (jako przykład podając działania zrealizowane przez Muzeum przy zabytkowym budynku ze Zborowskiego). Publikację zamyka obszerny rozdział poświęcony analizie materiału ruchomego pozyskanego w trakcie badań archeologicznych przeprowadzonych w Zborowskiem.
Wydawnictwo stanowi cenne źródło poznawcze dla środowiska naukowego, zawiera także bazę porównawczą dla zabytków związanych z szeroko pojętym użytkowaniem fajek pochodzących z badań wykopaliskowych. Dzięki interdyscyplinarnemu charakterowi może stać się także interesującą lekturą dla czytelników żywo zainteresowanych historią regionu.
Informacje techniczne:
ISBN 978-83-958239-4-7
format 29,5 cm x 21,5 cm, 490 stron, oprawa twarda
Chorzów 2020
