Category: Bez kategorii

Z radością prezentujemy książkę Spacerem przez czas. Ludzie i wydarzenia w Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” autorstwa Krzysztofa Bulli, będącą efektem wielu miesięcy wytężonej pracy. Lektura kolejnych kart publikacji pozwoli Wam odkrywać fascynującą historię powstawania i funkcjonowania naszego muzeum, w lekkiej i przystępnej formie.

Przygotowanie wydawnictwa w tej postaci było nie lada przeprawą, wymagającą przebrnięcia przez setki stron archiwalnych dokumentów, przeprowadzenia dziesiątek godzin wywiadów, a także poświęcenia niezliczonej ilości czasu na opracowanie całego materiału. Była to także okazja, aby po raz pierwszy, i w dodatku w nietuzinkowy sposób, zebrać oraz opisać najciekawsze i najważniejsze wątki w dziejach naszej instytucji.

We wprowadzeniu książki zapraszamy Was do Skandynawii, gdzie wszystko się zaczęło… Odpowiadamy na pytanie, dlaczego Skansen to nie to samo co skansen. Każdy kolejny rozdział ma swój wyjątkowy charakter. W publikacji zawarto zarówno opowieści historyczne, ciekawostkowe czy refleksyjne, ale także i humorystyczne – na przykład o tym, jak kłopotliwe bywają żniwa w muzeum. Znalazło się też miejsce dla krótkiego przewodnika po szlaku architektury drewnianej oraz dla niemal detektywistycznego śledztwa, mającego dać odpowiedź czy faktycznie w muzeum stoi chałupa przedostatniego sołtysa Katowic Kazimierza Skiby. Nie zapomnieliśmy także o ślōnskij godce, stąd rozdział jej poświęcony napisano po polsku i śląsku.

Ta książka to także hołd dla wszystkich tych, którzy tworzyli to wyjątkowe miejsce, jakim jest nasze muzeum na wolnym powietrzu. Niemal każda strona kryje ich wypowiedzi, dzięki którym publikacja jest nie tylko zbiorem faktów, ale też wędrówką przez emocje, refleksje i wspomnienia. W dodatku okraszona jest licznymi fotografiami, w tym wieloma archiwalnymi, które dotychczas nie były nigdzie publikowane.

Premiera publikacji odbędzie się 25 maja 2025 roku w trakcie uroczystości jubileuszowych Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”, połączonych z Dniem Rzemiosła i Rękodzieła. Spotkanie promocyjne zaplanowano na godzinę 15:30, w przestrzeni edukacyjnej (na piętrze) budynku głównego Muzeum.

Zapraszamy Was na fascynującą wędrówkę spacerem przez czas… Do zobaczenia!

W 2025 roku Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” świętuje 50-lecie swojego istnienia. Z tej okazji 25 maja zostanie otwarta wyjątkowa wystawa jubileuszowa pt. „To (nie) jest skansen”, która stanowić będzie punkt kulminacyjny obchodów tej szczególnej rocznicy.

Wystawa zaprasza do refleksji nad rolą i miejscem muzeów na wolnym powietrzu we współczesnym świecie. W nowoczesnej i angażującej formie zaprezentowany zostanie proces powstania Muzeum, jego wieloletnia działalność oraz współpraca z otoczeniem – zarówno naukowym, jak i społecznym. Ekspozycja ukaże również bogactwo dziedzictwa kulturowego polskiej wsi – materialnego i niematerialnego – podkreślając wartość tradycji w budowaniu wspólnoty i tożsamości.

Część prezentowanych eksponatów stanowią dary od samych zwiedzających – osób związanych z Muzeum, aktywnie uczestniczących w jego ofercie i utożsamiających się z jego misją. To świadectwo nie tylko zaangażowania społecznego, ale także sukcesu modelu muzeum partycypacyjnego, w którym każdy może stać się współtwórcą historii.

Ekspozycja ukaże kulisy pracy muzealników – konserwatorów, badaczy i specjalistów, którzy każdego dnia dbają o zachowanie i przekazywanie dziedzictwa kulturowego przyszłym pokoleniom. To właśnie w MGPE w Chorzowie można odnaleźć ślady przeszłości – te zachowane w architekturze, przedmiotach codziennego użytku i opowieściach mieszkańców górnośląskiej oraz zagłębiowskiej wsi.

Projekt aranżacji : studio projektowe Wzorro

Zbliża się jedna z najbardziej oczekiwanych imprez kulturalnych tego roku – NOC MUZEÓW!

W jubileuszowym roku – świętując 50-lecie naszego Muzeum – zapraszamy Was na wyjątkową edycję Nocy Muzeów, gdzie przeniesiemy się do czasów, w których życie na wsi było pełne nie tylko codziennego trudu, ale i magii, obrzędów oraz… mroku.

Tegoroczna tematyka skupia się na dawnych zwyczajach i obrzędowości ludowej. Sięgniemy po motywy dobrze znane – narodziny, zamążpójście, śmierć – ale opowiemy o nich z perspektywy prawdziwej historii. Nie tej z książek, lecz tej przekazywanej szeptem – w izbach, przy ogniu, wśród cieni drewnianych chat.

Na skansenowskich dróżkach pojawią się tajemnicze postacie – wiejskie kobiety i mężczyźni, dusze przeszłości – które snuć będą opowieści o tym, co naprawdę wydarzyło się we wsi. W ich słowach ożyją losy dawnych mieszkańców, rytuały przejścia, ludowe wierzenia, a także opowieści wyciągnięte z regionalnych podań i legend.

Uczestnicy przejdą w grupach przez teren wyznaczoną trasą wraz z przewodnikiem. W nieprzeniknionych ciemnościach XIX wiecznej wsi – wzdłuż trasy – na naszych gości będą czyhać strachy i demony.

Wysoki poziom grozy zapewnią aktorzy Teatru Złego*. Niech Was nie zwiedzie sielski obraz dawnej wsi – tej nocy poznacie ją taką, jaka była naprawdę: pełną emocji, tajemnic, wierzeń i grozy codzienności!  Przyjdźcie. Posłuchajcie. Doświadczcie. Historie prawdziwe czekają właśnie na Was…

A na koniec oprowadzania, aby zniwelować strach po mrocznym zwiedzaniu, będzie na Was czekać strefa gastro!

Na burczący ze strachu brzuch dobrze w końcu wrzucić coś na ząb.

Na Noc Muzeów obowiązuje jeden bilet w cenie 20 złotych.

Pula biletów wynosi 3000 sztuk.

Bilety dostępne jedynie online. UWAGA BILETY WYPRZEDANE

Podajemy najważniejsze informacje :

– wejście pierwszej grupy o godzinie 18.00, ostatnie wejścia ok. 23.00

– oprowadzanie po terenie potrwa ok. 40 minut

– ilość osób w grupie: ok. 60

– kolejność wejścia będzie zależeć od ustawienia w kolejce

– pod koniec oprowadzania uczestnicy zostaną podprowadzeni pod strefę gastro

_____________________________________________________________________________

* Teatr Zły to kolektyw artystyczny oferujący spektakle oparte na motywach śląskich legend i symboli popkulturowych. W swoich przedstawieniach wykorzystuje różnorodne techniki sceniczne – żywy plan, kuglarstwo, teatr lalek, teatr tańca, koncert, pantomima czy fireshow – dzięki czemu buduje niesamowite, pełne aury tajemnicy spektakle. W swoich spektaklach teatr opowiada o Śląsku, kształtując w ciekawy i zabawny sposób wiedzę o naszym regionie i wprowadzając śląskie słownictwo.

Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” w tym roku świętuje jubileusz 50 lat od otwarcia. Chcielibyśmy serdecznie zaprosić do włączenia się w celebrowanie tego wydarzenia poprzez uczestnictwo w organizowanych przez nas konkursach z nagrodami:

Na pamiątkę, z wyrazami sympatii. Konkurs na laurkę dla Muzeum z okazji jubileuszu.

Konkurs jest przeznaczony zarówno dla dzieci (przedszkolaki, uczniowie), jak i osób dorosłych. Realizowany będzie w kilku kategoriach wiekowych. Jego istota sprowadza się do sporządzenia oraz dostarczenia do siedziby Muzeum (drogą pocztową lub osobiście) własnoręcznie sporządzonej laurki. Technika wykonania i rozmiary laurki – pozostają dowolne. Dopuszczone do konkursu będą zarówno prace indywidualne, jak i zespołowe. Komisja konkursowa wybierze i nagrodzi najciekawsze laurki według kryterium oryginalności, zaangażowania twórców oraz wysiłku, jaki trzeba było włożyć by uzyskać właściwy efekt. Dnia 25 maja 2025 r., podczas Dnia Rzemiosła i połączonego z tym wydarzeniem otwarcia jubileuszowej wystawy, nastąpi wręczenie nagród. Prace konkursowe zostaną następnie upublicznione w osobnej ekspozycji, lokowanej na terenie Muzeum. Celem konkursu jest nie tyle promowanie doskonałości wykonania laurki, ile raczej przypomnienie starszym oraz uświadomieniem młodszemu pokoleniu znaczenia pięknej tradycji, jaką było przygotowywanie i wręczanie przy różnych okazjach solenizantom – własnoręcznie wykonanych laurek. Stanowiły wyraz sympatii, wdzięczności i ogólnie, ciepłych uczuć, jakim darzy się obdarowanego. W tym wypadku takie uczucie skierowane zostaną, mamy nadzieję, do Muzeum. W konkursie uczestniczyć będą prace, które dotrą do Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” do dnia 21 maja 2025 r. do godz. 12:00.

Regulamin konkursu

Formularz zgłoszeniowy

Wraz z początkiem maja zmieniają się nasze godziny otwarcia — zapraszamy na dłuższe, wiosenne i letnie spacery po terenie muzeum:

Od poniedziałku do piątku: 9:00 – 19:00 (wstęp i kasy do 18:00)

W soboty i niedziele: 10:00 – 19:00 (wstęp i kasy do 18:00)

Przypominamy, że w spacerowe poniedziałki wstęp na teren jest bezpłatny, jednak nasze obiekty są wtedy zamknięte.

W pozostałe dni możecie nie tylko spacerować, ale także zwiedzać udostępnione obiekty i ich wnętrza. Bilety wstępu w cenie: normalny – 25 zł, ulgowy – 15 zł, specjalny – 5 zł. 

Udostępniamy pełną listę obiektów otwartych dla zwiedzających:

1. Chałupa łąkowa z Istebnej,

2. Chlew z Istebnej,

3. Folusz z Brennej,

4. Garbarnia z wystawą stałą „Na własnej skórze”,

5. Chałupa dziedziniacka z Istebnej,

6. Spichlerz z Brennej (piwnica),

7. Stodoła z Istebnej z wystawą „Mechanizacja rolnictwa”,

8. Chałupa z Brennej,

9. Chlew z ekspozycją „Snowanie”,

10. Chałupa tkacza z Brennej,

11. Szkoła z Wapienicy,

12. Chałupa z Bażanowic,

13. Kuźnia z Zamarsek,

14. Chałupa z Goleszowa

15. Chlew w chałupie z Goleszowa z wystawą stalą „Niecki i koryta”,

16. Piec chlebowy z Landka,

Szopa na wozy z Ligoty – eskpozycja wozów gospodarskich,

17. Szopa na wozy z Ligoty – eskpozycja wozów gospodarskich,

18. Wiatraczek z Ustronia,

19. Chałupa z Frydka,

20. Szopa na narzędzia z Kryr,

21. Szopa na wozy z Kryr,

22. Chałupa z Dziećkowic,

23. Chałupa z Krasów z warsztatem stolarskim,

24. Szopa na siano z Kobióra z wystawą poświęcona bednarstwu,

25. Stodola z Grzawy z wystawą stałą „Powozy i pojazdy konne”,

26. Spichlerz z Warszowic – do kratki,

27. Kościół z Nieboczów – do kratki,

28. Spichlerz z Pilchowic z wystawą stałą „Malowane skrzynie”,

29. Chałupa z Katowic,

30. Chałupa z Panewnik,

31. Chałupa z Rudy Śląskiej-Bykowiny,

32. Spichlerz z Pszowa,

33. Chałupa z Kaliny – izba zielarki i izba „Magia w wiejskiej zagrodzie”,

34. Chałupa z Bruśka,

35. Chałupa z Kromołowa,

36. Chałupa z Łaz,

37. Kuźnia z Łaz,

38. Spichlerz z Bojanowa.

Projekt będzie realizowany w części na terenach zdegradowanych, które zostaną poddane rewitalizacji. Idzie za tym budowa nowoczesnego magazynu studyjnego dla kilku tysięcy eksponatów, sal edukacyjnych, otwartej pracowni konserwatorskiej oraz przestrzeni dla mistrzów rzemiosła z całego regionu. Jednym z zadań jest również modernizacja zabytkowego kompleksu młyńskiego z systemem wodnym, co pozwoli go uruchomić w celach pokazowych.

– Województwo Śląskie to region niezwykle różnorodny – kulturowo, historycznie, językowo. Miejsce, w którym spotykają się tradycje śląskie, zagłębiowskie i góralskie. I właśnie dlatego powstanie Skarbca Dziedzictwa ma dla nas szczególne znaczenie. To nie będzie tylko kolejny budynek, ale przestrzeń, która stanie się wspólnym domem dla tej różnorodności. Miejscem, gdzie każdy mieszkaniec regionu – niezależnie od swojego pochodzenia – odnajdzie coś znajomego, bliskiego, a przy tym pozna historie sąsiadów, ich zwyczaje i wartości – mówi Joanna Bojczuk, Członek Zarządu Województwa Śląskiego.  – Wierzymy, że dziedzictwo kulturowe najlepiej rozumie się wtedy, gdy można go dotknąć, przeżyć czy współtworzyć Skarbiec Dziedzictwa będzie właśnie takim miejscem – otwartym, żywym, inspirującym – dodaje.

Zarząd Województwa Śląskiego wskazał ponad 30 przedsięwzięć strategicznych w ramach zadań obejmujących wsparcie turystyki mających otrzymać dofinansowanie  programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027. Wśród nich znalazł się również Skarbiec Dziedzictwa realizowany przez MGPE w Chorzowie. Argumentem przemawiającym za wytypowaniem przedsięwzięcia jest tworzenie zróżnicowanej oferty kulturalnej związanej z czasem wolnym, która realnie wpłynie na zwiększenie atrakcyjności regionu jako miejsca pracy i wypoczynku. Zdaniem Joanny Bojczuk, właśnie to założenie było kluczowe przy wyborze projektu Skarbca Dziedzictwa do wsparcia finansowego:

– Tworzenie zróżnicowanej oferty kulturalnej dotyczącej czasu wolnego to jeden z celów, jakie stawiamy sobie w ramach rozwoju turystyki w regionie. Powstanie Skarbca Dziedzictwa realnie wpłynie na zwiększenie atrakcyjności Województwa Śląskiego – nie tylko jako miejsca odwiedzin, ale też życia i pracy – podkreśla.

Inwestycja o łącznej wartości ponad 42 mln złotych uzyskała dofinansowanie ze środków Priorytetu VIII Fundusze Europejskie na infrastrukturę dla mieszkańca, Działanie FESL.08.07 Kultura i turystyka szczebla regionalnego (w tym dofinansowanie UE ponad 29 mln złotych). Jego największym celem jest podniesienie atrakcyjności oferty muzeum typu skansenowskiego poprzez utworzenie nowoczesnej bazy edukacyjno-kulturalnej sprzyjającej integracji społecznej i uwzględniającej osoby ze szczególnymi potrzebami.

Głównym elementem przedsięwzięcia będzie budynek wielofunkcyjny mieszczący sale i pracownie edukacyjne, magazyny studyjne i pracownie konserwatorskie, w których, w otoczeniu autentycznych obiektów, realizowane będą warsztaty, zajęcia edukacyjne, spotkania przybliżające dawne rzemiosło, promujące ideę hand made. Jednocześnie moduł ten stanie się kolejną bramą do Muzeum  z niezależnym wjazdem od ul. Parkowej, przez którą zwiedzający wkroczą w przestrzeń górnośląskiej i zagłębiowskiej wsi. Kompleks zostanie posadowiony na terenie obecnie zdegradowanej bazy technicznej Parku Śląskiego. Na przestrzeni ponad 10 ha znajdują się obiekty do wyburzenia, w bardzo złym stanie technicznym, zbudowane z niebezpiecznych dla środowiska materiałów.

– Warto zaznaczyć, że projekt odpowiada na pilne potrzeby muzeum – brak odpowiednich warunków do przechowywania i udostępniania prawie 6000 artefaktów, właściwego zaplecza zapewniającego ich utrzymanie i konserwację, ograniczenia powierzchni magazynowych, co hamuje istotnie rozwój muzealnej kolekcji oraz brak przestrzeni do prowadzenia działalności edukacyjnej dla różnych odbiorców. Muzeum w magazynie studyjnym  będzie w stanie prawidłowo zabezpieczyć przechowywane eksponaty, zapewniając im warunki wymagane ustawowymi przepisami. Jednocześnie przestrzeń ta będzie miejscem różnych aktywności skierowanych do zwiedzających – pokazów wybranych grup eksponatów, spacerów etnograficznych, prezentacji pracy konserwatorek w „żywej pracowni”, warsztatów i lekcji muzealnych. Ważną funkcją tego miejsca będzie również gromadzenie depozytariuszy materialnego i niematerialnego dziedzictwa. Chcemy w ten sposób zapewnić przestrzeń do przekazywania dawnych tradycji, rzemiosła, często wymagającego fachu, który ginie z powodu braku kontynuatorów – mówi Paulina Cius-Górska – dyrektor MGPE w Chorzowie.

Mając do dyspozycji zabytkową przestrzeń w postaci budynków, maszyn, chałup oraz nowocześnie wyposażone pracownie damy odbiorcom w różnym wieku możliwość kreatywnego rozwoju. Działalność edukacyjna będzie odpowiedzią na formułowane przez użytkowników przestrzeni muzealnej postulaty aktywnego uczestnictwa w kulturze, spełnianego przez osobisty kontakt z kulturowymi artefaktami.

Koncepcja całego przedsięwzięcia nawiązuje po raz kolejny do ważnych dla MGPE w Chorzowie idei partycypacji, umożliwiając zwiedzającym spojrzenie na dziedzictwo kulturowe niejako „od środka” – z perspektywy aktywnych uczestników wydarzeń.

– Co ważne – nowa inwestycja pozwoli na uniezależnienie się od czynników atmosferycznych i choć to muzealna ostateczność – także na dywersyfikację działalności w ramach tzw. turystyki czasu wolnego, biznesowej czy oferty dla przemysłów kreatywnych. Skarbiec Dziedzictwa wpisuje się w idee od lat przypisywane muzeom typu skansenowskiego. Skanseny ze względu na swoją specyfikę, ekspozycję na powietrzu, dużą powierzchnię, tereny zielone, możliwość organizacji imprez plenerowych mają znacznie większą siłę przyciągania niż tradycyjne muzea – podsumowuje Paulina Cius-Górska.

Specyfika muzeów na otwartym powietrzu powoduje, iż oprócz tradycyjnych funkcji dokumentacyjnych, naukowych, wychowawczych i edukacyjnych szczególnie istotne są  zadania związane z  integracją, turystyką oraz rekreacją i wypoczynkiem, co podkreślają szczególnie mieszkańcy Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

Wystawa jubileuszowa pt. „To (nie) jest skansen”

W 2025 roku Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” świętuje 50-lecie swojego istnienia. Z tej okazji 25 maja zostanie otwarta wyjątkowa wystawa jubileuszowa pt. „To (nie) jest skansen”, która stanowić będzie punkt kulminacyjny obchodów tej szczególnej rocznicy.

Wystawa zaprasza do refleksji nad rolą i miejscem muzeów na wolnym powietrzu we współczesnym świecie. W nowoczesnej i angażującej formie zaprezentowany zostanie proces powstania Muzeum, jego wieloletnia działalność oraz współpraca z otoczeniem – zarówno naukowym, jak i społecznym. Ekspozycja ukaże również bogactwo dziedzictwa kulturowego polskiej wsi – materialnego i niematerialnego – podkreślając wartość tradycji w budowaniu wspólnoty i tożsamości.

Część prezentowanych eksponatów stanowią dary od samych zwiedzających – osób związanych z Muzeum, aktywnie uczestniczących w jego ofercie i utożsamiających się z jego misją. To świadectwo nie tylko zaangażowania społecznego, ale także sukcesu modelu muzeum partycypacyjnego, w którym każdy może stać się współtwórcą historii.

Ekspozycja ukaże kulisy pracy muzealników – konserwatorów, badaczy i specjalistów, którzy każdego dnia dbają o zachowanie i przekazywanie dziedzictwa kulturowego przyszłym pokoleniom. To właśnie w MGPE w Chorzowie można odnaleźć ślady przeszłości – te zachowane w architekturze, przedmiotach codziennego użytku i opowieściach mieszkańców górnośląskiej oraz zagłębiowskiej wsi.

Projekt aranżacji : studio projektowe Wzorro

25 maja – Dzień Rzemiosła i Rękodzieła – 50 warsztatów i pokazów na 50-lecie Muzeum – czyli główne wydarzenie jubileuszu 50-lecia dla gości i publiczności Muzeum

Z okazji jubileuszu swojego istnienia, Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” organizuje 25 maja wyjątkową edycję Dnia Rzemiosła i Rękodzieła dla wszystkich mieszkańców regionu. Pod hasłem „50 warsztatów i pokazów na 50-lecie”, Muzeum planuje prezentację aż 50 różnych dawnych zawodów, rzemiosł i umiejętności rękodzielniczych. To unikalna okazja, by zobaczyć na żywo, jak wyglądała praca w tradycyjnych zawodach, które dziś często są zapomniane lub praktykowane jedynie przez pasjonatów.

W programie m.in.:  pokaz kaletnictwa (szycie sakiewek), czerpania papieru, powroźnictwa, kowalstwa, pracy wialni,  stempa, stolarstwa – „moja–twoja”, bicia gwoździ, garncarstwa, wyplatania z wikliny, szewstwa, pszczelarstwa (bicie ramek, lanie świec), rzeźbienia w drewnie, prania na tarach, maglowania, kręcenia liny ze sznurka konopnego.

Szczególnym punktem wydarzenia będzie uruchomienie wiatraka z Grzawy i pokaz jego pracy. W ubiegłym roku obiekt ten przeszedł naprawę śmigieł i obecnie jest w pełni sprawny. To wyjątkowa okazja, by zobaczyć tę zabytkową konstrukcję w działaniu!

Wydarzenie zapowiada się jako jedno z największych tego typu spotkań z dawnym rzemiosłem w regionie.

Impreza organizowana jest wspólnie z Regionalnym Ośrodkiem Kultury w Bielsku Białej, który również w tym roku obchodzi 50-lecie swojego istnienia.

Oprócz pokazów i warsztatów, przygotowano także atrakcyjne wydarzenia towarzyszące:

“Na pamiątkę, z wyrazami sympatii” – konkurs na najpiękniejszą laurkę ofiarowaną naszemu Muzeum. Prace konkursowe zostaną zaprezentowane na specjalnej wystawie – nagrodzone i nienagrodzone laurki będzie można zobaczyć tuż za wejściem do Muzeum, pod zadaszeniem.

 “Jeśli nie skansen, to co?” – konkurs na najbardziej inspirującą nazwę zastępczą dla chorzowskiego skansenu.

 Gigamakatka – wspólne wyszywanie gigantycznej makatki! To zapowiedź wyjątkowego działania zbiorowego – Muzeum przygotuje płócienne podkłady, wzorniki z klasycznymi, wierszowanymi sentencjami oraz materiały do haftowania. Efekt końcowy zostanie zaprezentowany w październiku, podczas jubileuszowej konferencji.

„Spacerem przez czas” – jubileuszowa publikacja

Z okazji 50-lecia istnienia Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” ukazuje się wyjątkowa publikacja autorstwa Krzysztofa Bulli pt. „Spacerem przez czas. Ludzie i wydarzenia w Muzeum <<Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie>>”.

Jak sugeruje tytuł, książka pełni funkcję nietypowego przewodnika – zarówno po przestrzeni ekspozycyjnej muzeum, jak i po idei muzealnictwa na wolnym powietrzu na Górnym Śląsku. Autor zabiera czytelnika w podróż przez dekady: od skandynawskich inspiracji, poprzez międzywojenne próby utworzenia muzeum na wolnym powietrzu, aż do powojennych decyzji o jego lokalizacji w Wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie.

To jednak znacznie więcej niż publikacja o charakterze historycznym. Poszczególne rozdziały zaskakują różnorodnością form – od refleksyjnych i ciekawostkowych, przez humorystyczne, aż po praktyczne teksty poradnikowe i przewodnikowe. Szczególną wartością książki są liczne wspomnienia oraz bogaty materiał fotograficzny, który dopełnia opowieść o ludziach, miejscach i wydarzeniach, które przez dekady kształtowały MGPE.

„Spacerem przez czas” to publikacja, która zachwyci nie tylko miłośników historii i muzealnictwa, ale także wszystkich, którzy pragną lepiej poznać dziedzictwo kulturowe regionu. Z autorem publikacji będzie można się spotkać podczas Dnia Rzemiosła i Rękodzieła 25 maja – nabyć publikację i otrzymać autograf.

Ogólnopolska konferencja naukowa w Chorzowie: „To (nie) jest skansen!” – Debata o tożsamości, misji i wyzwaniach muzeów na wolnym powietrzu

Wśród licznych wydarzeń uświetniających 50. rocznicę otwarcia dla publiczności Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”, szczególne miejsce zajmuje ogólnopolska konferencja naukowa: „To (nie) jest skansen! A także inne: poznane, lecz nierozwiązane dylematy muzealnictwa na wolnym powietrzu”. Na taki temat będzie można debatować w siedzibie Muzeum od 8 do 10 października 2025 roku. Konferencja stanie się forum wymiany opinii o najbardziej ważkich problemach nurtujących środowisko muzealników oraz miejscem wypracowania rekomendacji niezbędnych do sporządzenia katalogu dobrych praktyk, obowiązujących w muzeach na wolnym powietrzu. Wszystkich zainteresowanych kwestią roli i miejsca tzw. skansenów w zmieniającej się przestrzeni kulturowej naszego kraju, na konferencję gorąco zapraszamy. Można w niej uczestniczyć zarówno w roli eksperta-referenta, jak i biernego słuchacza. Program konferencji oraz tryb zapisywania się na nią opisany jest na stronie internetowej Muzeum.

Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” w tym roku świętuje jubileusz 50 lat od otwarcia. Chcielibyśmy serdecznie zaprosić do włączenia się w celebrowanie tego wydarzenia poprzez uczestnictwo w organizowanych przez nas konkursach z nagrodami:

– Jeśli nie skansen, to co? Konkurs na najbardziej inspirującą nazwę zastępczą dla chorzowskiego skansenu.

Ideą konkursu skierowanego do wszystkich (bez ograniczeń wiekowych) jest zwrócenie uwagi na nieadekwatność terminu „skansen”. W języku potocznym definiuje się nim każde Muzeum na Wolnym Powietrzu, choć w rzeczywistości słowo to stanowi nazwę własną jednej tylko placówki tego typu – Muzeum w Sztokholmie. Skoro więc leksykalnym błędem jest używanie terminu „skansen” (tak jak nie należy każdej pary sportowego obuwia nazywać Adidasami, lub zamiennie używać pojęć pielucha/pampers) to jaką inną nazwę na ten typ Muzeów należałoby ustanowić? Bardzo liczymy w tym względzie na inwencję uczestników, którzy swoje propozycje mogą przesyłać drogą mailową na adres: jubileusz@muzeumgpe-chorzow.pl. Oczekujemy na nie do dnia 21 maja 2025 r. włącznie. Nie jest naszą ambicją wypromowanie nowego nazewnictwa (nie mamy do tego odpowiednich instrumentów ani środków), raczej chodzi o to, by w zabawowej formie przemycić do powszechnej świadomości kilka informacji o dylematach nurtujących środowisko skansenowych muzealników, które zapewne dla przeciętnego zwiedzającego są zupełnie nieznane. Dnia 25 maja 2025 r., podczas Dnia Rzemiosła i połączonego z tych wydarzeniem otwarcia jubileuszowej wystawy, nastąpi ogłoszenie wyników także tego konkursu.

Regulamin konkursu

Formularz zgłoszeniowy

Zapraszamy na wyjątkowe wydarzenie – Odpust w Skansenie i Śląskie Gody, które odbędą się 4 maja. To niezwykła okazja do uczczenia tradycji i historii regionu w atmosferze radości i dobrej zabawy. Współorganizatorem wydarzenia jest Związek Górnośląski.

Śląskie Gody to wydarzenie od lat obecne w „Muzeum Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”, podczas którego celebruje się tradycje, folklor i dziedzictwo naszego regionu. To okazja do wspólnego świętowania, prezentacji lokalnej kultury, muzyki, stroju oraz rzemiosła ludowego.

O godzinie 12:00 odprawiona zostanie msza święta odpustowa, z udziałem Orkiestry Reprezentacyjnej Polskiej Grupy Górniczej, zakończona procesją wokół kościoła.

Od godziny 13:00 na scenie plenerowej Skansenu wystąpią:  Kolejno wystąpią: Zespół Boronowianie z Gminnego Ośrodka Kultury w Boronowie, Grupa Oldboje Zespółu Pieśni i Tańca “Mały Śląsk” z Centrum Kultury w Radzionkowie, Zespół Pieśni i Tańca “Bąble” z Młodzieżowego Domu Kultury w Tychach

Podczas  imprezy będzie można wziąć udział w warsztatach wykonywania galandy i czako oraz podziwiać tradycyjne stroje ludowe uczestników wydarzenia. Każdy gość muzeum, który przyjdzie ubrany w kompletny strój regionalny, będzie mógł wejść na teren muzeum bezpłatnie. Nie zabranie także tradycyjnego jarmarku z wyrobami rękodzielników i stanowiskami handlowymi.

Najmłodszych uczestników zaprosimy na gry i zabawy na wiejskim podwórku organizowane przez nasz Dział Edukacji i Popularyzacji. Będzie więc kulanie felgą, skakanie przez sznur, robienie papierowych kaczek, skoki w workach, kulanie jajek do ducki i gra w klasy.

Zapraszamy serdecznie wszystkich mieszkańców i miłośników kultury do wspólnego świętowania.

Wydarzenie poprowadzi Dawid Wowra ze Związku Górnoślaskiego.

Śląskie Gody i Odpust w Skansenie, 4 maja, 12:00 – 17:00

Bilety na wydarzenie dostępne w kasie muzealnej i online.