Category: Bez kategorii

Odpowiedzią na propozycję wymiany doświadczeń związanych z ochroną materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego była wizyta ważnych gruzińskich muzealników i urzędników zarządzających kulturą.

Najpierw powstał list, który Artur Madaliński, Dyrektor Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”, wystosował do Dyrektor Muzeum Etnograficznego w Tbilisi – Nino Chipashvili – w sprawie nawiązania współpracy pomiędzy oboma instytucjami.  Efektem oficjalnej korespondencji była wizyta w Chorzowie delegacji gruzińskich muzealników. W jej skład weszli Nika Akhalbedashvili – Dyrektor zespołu muzeów: Narodowego Muzeum Sztuk Pięknych, Narodowej Galerii im. Dimitriego Shevardnadze oraz Narodowego Muzeum w Signaghi, Giorgi Kalandia – Dyrektor Narodowego Muzeum Teatru, Muzyki, Kina i Choreografii w Tbilisi, Teona Jakeli – Kierownik Departamentu Dostępności Kultury w gruzińskim Ministerstwie Kultury, Sportu i Młodzieży oraz Nino Chipashvili – Dyrektorka Muzeum Etnograficznego na Wolnym Powietrzu w Tbilisi;

– Muzeum Etnograficzne na Wolnym Powietrzu w Tbilisi to jedna z najważniejszych gruzińskich instytucji, dla której kluczową misją jest ochrona dziedzictwa kultury ludowej. Posiada bogate zbiory i ciekawe ekspozycje, realizuje inspirujące przedsięwzięcia edukacyjne. Jestem przekonany, że współpraca pomiędzy oboma instytucjami będzie sprzyjać ich rozwojowi – mówił dr Artur Madaliński, Dyrektor Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”.

Delegacja przyjechała do naszego kraju na zaproszenie Muzeum Narodowego w Krakowie. Jej członkowie odwiedzili Chorzów specjalnie po to, by zobaczyć, jak na co dzień funkcjonuje muzeum typu skansenowskiego w Polsce. Gruzińskich gości interesowały nie tylko obiekty muzealne i ekspozycja na wolnym powietrzu, ale też wiele kwestii związanych z funkcjonowaniem instytucji: od zarządzania, przez wyposażenie pracowni konserwatorskiej, po zajęcia edukacyjne i działania promocyjne.

– Jestem bardzo zadowolona z tej wizyty, chorzowskie muzeum to wspaniałe miejsce. Odwiedzając je, uczyniliśmy pierwszy krok na drodze do stworzenia przestrzeni wymiany doświadczeń i dobrych praktyk pomiędzy polskimi i gruzińskimi instytucjami kultury – mówiła Nino Chipashvili, Dyrektorka Muzeum Etnograficznego na Wolnym Powietrzu w Tbilisi.

Chęć współpracy zadeklarowali także pozostali przedstawiciele gruzińskich instytucji kultury. Przy okazji wizyty podkreślali, jak ważne jest dzielenie się doświadczeniem i wynikającą z niego wiedzą na temat wypracowanych standardów, zarządzania muzeum oraz ochrony i upowszechniania dziedzictwa kulturowego.

Muzeum Etnograficzne na Wolnym Powietrzu w Tbilisi zostało założone w 1966 roku przez słynnego gruzińskiego etnografa Giorgiego Chitaię. Zajmuje 52 hektary i gromadzi ponad osiem tysięcy artefaktów pochodzących z 14 regionów Gruzji. Jest jednym z najchętniej odwiedzanych gruzińskich muzeów.

Piknik malarski to impreza rozwijająca aktywizację twórczą dzieci i młodzieży w zakresie malarstwa tj.: wykonywanie prac plastycznych w plenerze, rozwijanie umiejętności poszukiwania inspiracji w istniejących obiektach architektonicznych, sztuki stosowanej. Działania te mają również na celu popularyzację zbiorów parku etnograficznego, jednocześnie przybliżenie kultury materialnej dawnych wieków na terenie Śląska. Tegoroczna edycja zostanie wzbogacona o temat pozwalający na zwiększenie ekspresji twórczej uczestników – “INSPIRACJA SZTUKĄ NAIWNĄ”.

MIEJSCE:  MGPE – Skansen w Chorzowie. TERMIN:  7 października 2021 g.11.00.

WARUNKI: Do udziału zapraszamy dzieci i młodzież, studentów i osoby dorosłe, jak również całe rodziny.

Swój udział zgłaszamy online: https://sielskie.plastyk.katowice.pl/

opłata za udział: 10 zł płatne przy wejściu do SKANSENU

Organizatorzy:
Zespół Szkół Plastycznych w Katowicach, Chorzowskie Centrum Kultury, Muzeum Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie.

Zgłoszenie jest równoznaczne z przyjęciem regulaminu pikniku. Informacji udziela: mgr Joanna Barnaś-Wójcik 600 930 228, tel./fax 32 / 254-24-22 e-mail: sielskie@plastyk.katowice.pl

Regulamin Sielskie Klimaty 2021

Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” zostało docenione w najważniejszym konkursie muzealnym w Polsce – otrzymaliśmy wyróżnienie w Konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku „Sybilla” 2020. Ze 167 zgłoszeń, które wpłynęły do organizatorów konkursu, jury doceniło przedsięwzięcie „Śląska fabryka fajek glinianych w Zborowskiem. Wyniki badań, studia, konteksty”.

Muzeum zostało wyróżnione w kategorii projekty naukowo-badawcze. Niezwykle prestiżowa nagroda zwieńczyła tym samym szeroko zakrojone badania naukowe związane z manufakturą fajek w miejscowości Zborowskie (powiat lubliniecki, województwo śląskie).

Pracownicy Działu Nauki Muzeum przeprowadzili wieloletnie interdyscyplinarne badania ukierunkowane na dokładne rozpoznanie działającej w latach 1753–1818 manufaktury. Dostrzegając wyjątkowość tematu, uruchomiono proces badawczy, którego rezultaty rzuciły nowe światło na historię tego miejsca. Ważnym działaniem były z pewnością badania archeologiczne, podczas których rozpoznano obszar dawnej wytwórni fajek – w tym XIX-wieczny budynek mieszkalny dotąd nazywany błędnie „XVIII-wieczną fabryką”. W efekcie odsłonięto relikty licznych obiektów dawnej manufaktury oraz znaleziono znaczną ilość materiału zabytkowego (ponad 80% stanowiły fragmenty glinianych fajek). Efektem finalnym projektu była wystawa na temat fajczarstwa oraz podsumowująca wyniki badań książka pt. „Śląska fabryka fajek glinianych w Zborowskiem. Wyniki badań, studia, konteksty” pod redakcją Barbary Papaj, której rola w całym projekcie jest nie do przecenienia. Nie ma dzisiaj w Polsce publikacji, która w sposób tak kompleksowy prezentowałaby tematykę fajczarstwa.

– To nasz wspólny sukces, bo muzealnictwo jest dyscypliną zespołową. Dlatego bardzo serdecznie dziękuję pracownicom i pracownikom Działu Nauki Muzeum. To przede wszystkim dzięki ich wiedzy, wytrwałej pracy i wielkiemu zaangażowaniu projekt uzyskał format  interdyscyplinarnego i kompletnego przedsięwzięcia badawczego, którego zwieńczeniem jest monumentalna publikacja – mówi dr Artur Madaliński, dyrektor Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”, który odebrał wyróżnienie.

Uroczysta Gala „Sybilli” odbyła się w tym roku w nowej siedzibie Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, które swoją wystawę stałą otworzyło dla zwiedzających w czasie pandemii. Nagrody i wyróżnienia wręczył wicepremier, Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu – prof. Piotr Gliński. „Osiągnęliśmy wielki sukces muzealny, ponieważ polskie muzea w 2019 roku odwiedziło 40 mln ludzi. W tym samym czasie frekwencja w kinach osiągnęła 60 mln. Jak widać, doganiamy w tym aspekcie muzę, która wydawała nam się zawsze  niedościgniona. Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ciągu ostatnich pięciu lat zrealizowało około 200 różnych projektów muzealnych, budując nowe muzea, ale też przekształcając dotychczasowe. To one wzmacniają ofertę muzealną” – mówił w trakcie gali wicepremier.

Pomimo niezwykle trudnego dla kultury 2020 roku do Konkursu na Wydarzenie Muzealne Roku „Sybilla” wpłynęło 167 zgłoszeń, z podziałem na następujące kategorie: konserwacja i ochrona dziedzictwa kultury, edukacja, projekty naukowo-badawcze, nowe i zmodernizowane wystawy stałe, wystawy czasowe oraz zarządzanie.

Wyróżnienie dla przedsięwzięcia „Śląska fabryka fajek glinianych w Zborowskiem. Wyniki badań, studia, konteksty” jest drugim w historii Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” laurem w Konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku „Sybilla”. Poprzednie muzeum otrzymało w 2015 roku.

Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla 2020

Historia konkursu Sybilla to setki nagrodzonych oraz wyróżnionych wystaw czasowych i stałych, publikacji, badań naukowych i projektów edukacyjnych realizowanych przez wszystkie typy polskich muzeów gromadzących rozmaite zbiory. Jest to też forma docenienia pracy muzealników o przeróżnych specjalnościach. Dorobek Konkursu jest jednym z najważniejszych źródeł wiedzy o tym, jak na przestrzeni lat zmienia się polskie muzealnictwo, a także w jakich kierunkach przesuwają się akcenty działalności muzeów.

Konkurs na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla ma na celu wyłonienie i promocję najlepszych przedsięwzięć polskich muzeów. Organizowany jest przez Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów pod patronatem Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. Wyróżnienie w Konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku „Sybilla” jest, od czasu jego pierwszej edycji w 1980 roku traktowane jako jedna z najwyższych form uznania osiągnięć w polskim muzealnictwie. Pierwszą instytucją, której powierzono organizację konkursu było Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, kolejnymi: Muzeum Narodowe w Warszawie oraz Narodowy Instytut Dziedzictwa. Od czasu powołania w 2011 roku organizatorem „Sybilli” stał się Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów.

Foto: B. Bajerski, NIMOZ

Laureaci 41. Konkursu na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla

Nagrodę GRAND PRIX 2020 otrzymało Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku za wystawę „Dla Rzeczypospolitej. Józef Piłsudski 1867–1935”.

Kategoria KONSERWACJA I OCHRONA DZIEDZICTWA KULTURY

• Nagroda SYBILLA dla Muzeum Tatrzańskiego im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem – rewaloryzacja i modernizacja zabytkowych, drewnianych budynków Muzeum dla zachowania i prezentacji unikatowego dziedzictwa kulturowego Podhala.
• WYRÓŻNIENIE dla Muzeum Narodowego w Warszawie – działania konserwatorskie w Galerii Sztuki Starożytnej Muzeum Narodowego w Warszawie.
• WYRÓŻNIENIE dla Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku – „Barwne, posażne, ocalenia warte”- konserwacja zabytkowych skrzyń posagowych z Kujaw i ziemi dobrzyńskiej.

Kategoria EDUKACJA

• Nagroda SYBILLA dla Muzeum Techniki i Komunikacji – Zajezdnia Sztuki w Szczecinie – szczecińskie motobajki.
• WYRÓŻNIENIE dla Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie – rzeczy kultowe.
• WYRÓŻNIENIE dla Muzeum Narodowego w Poznaniu – „Muzeum w czasach zarazy” – przedsięwzięcia edukacyjne w czasie pandemii.

Kategoria PROJEKTY NAUKOWO-BADAWCZE

• Nagroda SYBILLA dla Muzeum Azji i Pacyfiku im. Andrzeja Wawrzyniaka w Warszawie – digitalizacja manuskryptów i ksiąg drukowanych z kolekcji Muzeum Azji i Pacyfiku.
• WYRÓŻNIENIE dla Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku – interdyscyplinarny projekt naukowo-badawczy identyfikacji odnalezionych szczątków poległych Obrońców Westerplatte.
• WYRÓŻNIENIE dla Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” – Śląska fabryka fajek glinianych w Zborowskiem – od badań obiektu do monografii podsumowującej.

 Kategoria NOWE I ZMODERNIZOWANE WYSTAWY STAŁE

• Nagroda SYBILLA dla Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku – „Dla Rzeczypospolitej. Józef Piłsudski 1867–1935”.
• WYRÓŻNIENIE dla Muzeum i Miejsce Pamięci w Sobiborze, oddział Państwowego Muzeum na Majdanku – „SS-Sonderkommando Sobibor. Niemiecki obóz zagłady 1942–1943”.
• WYRÓŻNIENIE dla Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie – wystawa stała w Książnicy prof. Gerarda Labudy w Wejherowie.

Kategoria WYSTAWY CZASOWE

• Nagroda SYBILLA dla Muzeum Narodowego we Wrocławiu – „Willmann. Opus magnum”.
• WYRÓŻNIENIE dla Muzeum w Gliwicach – „Oazy wolności. Niezależny ruch wystawienniczy w latach 80. XX w”.
• WYRÓŻNIENIE dla Muzeum Narodowego w Krakowie – „Cud światła. Witraże średniowieczne w Polsce”.

Kategoria ZARZĄDZANIE

• Nagroda SYBILLA dla Muzeum Ceramiki w Bolesławcu – budowanie sieci współpracy w ramach lokalnych, krajowych i międzynarodowych projektów jako model zarządzania na przykładzie Muzeum Ceramiki w Bolesławcu.
• WYRÓŻNIENIE dla Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku – Dział Programów Lokalnych. Jak stworzyć muzeum uważne na swoje otoczenie, kontekst historyczny i współczesność.
• WYRÓŻNIENIE dla Zamku Królewskiego na Wawelu – Państwowe Zbiory Sztuki #wawelotwarty.

Chcesz spróbować swoich sił w szatkowaniu i ugniataniu kapusty lub wykopać ziemniaki z pola za pomocą kopaczki? To i wiele innych atrakcji czeka na tych, którzy w sobotę 25 września odwiedzą chorzowski skansen i wezmą udział w „Dniu Kartofla”. Podczas imprezy będzie można usłyszeć, jakie zajęcia dawniej zajmowały gospodynie podczas jesiennych wieczorów, a także samemu, za pomocą kopaczki, wykopać ziemniaki z pola.
O historii, odmianach i sposobie uprawy ziemniaka opowiedzą przedstawiciele Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, a na gości czekać będą m.in.  pieczonki w kociołkach, ziemniaki, jabłka z ogniska czy kartoflanka.
Współorganizatorem i patronem medialnym  imprezy jest Radio Fest, które zapewni atrakcyjny program artystyczny.

Dzień Kartofla z Radiem Fest 

 godz. 13.00 – 18.00

 SCENA:

Prowadzenie Marcin Janota

13.00 Otwarcie imprezy. Różne odsłony kartofli – Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
w Częstochowie / Oddział Mikołów

13.15 – 13.30 Jesienne prace polowe i gospodarskie –  Dział Edukacji i Popularyzacji

13.30 – 14.15 Obrzęd kartoflany w wykonaniu KGW Jaśkowiczanki

14.15 – 14.45 Zespół Pieśni i Tańca „Tysiąclatki”

14.45 – 15.00 Przerwa techniczna

15.00 – 18.00 Występy artystyczne

TEREN:

Kręgi ogniskowe –  pieczenie kartofli, parownik

Wykopki – pole koło Spichlerza z Wojkowic Kościelnych ( 14.00 – 15.00 )

Chałupa ze Strzemieszyc Wielkich – potrawy przygotowane przez KGW z Rajczy

Spichlerz z Wojkowic – warsztaty z filcowania na sucho i zabawy z wełną

Zagroda Sołtysa z Katowic – szatkowanie i deptanie kapusty

„(Etno)kryminalne terapie zbiorowe”

O godz. 17.00 w zagrodzie łąkowej przed Chałupą z Istebnej w ramach cyklu “Kultywacje 2021” odbędzie się spotkanie z Małgorzatą i Michałem Kuźmińskimi autorami powieści etnokryminalnych jak m.in. : „Mara”, „Śleboda”, „Kamień”, „Pionek”.

Prowadzenie: redaktor Ewa Niewiadomska

W razie niepogody spotkanie zostanie przeniesione do sali audiowizualnej, znajdującej się w Budynku Administracji na parterze.

Lubisz pisać opowiadania? Interesujesz się śląskim folklorem albo chciałbyś go poznać? Nic prostszego! Zapraszamy dzieci i młodzież do udziału w konkursie literackim „Opowieść niesamowita, wiejskością podszyta”, w którym nie tylko ujawnią swój talent pisarski ale i rozwiną wyobraźnię.

Zadanie jest łatwe. W maksymalnie 500 słowach trzeba zamknąć akcję opowiadania, które rozegra się w wiejskiej scenerii, a wśród jego bohaterów powinny znaleźć się  m.in. zmory, utopce czy południce czyli postacie związane z dawnymi wierzeniami ludowymi.

Jeśli w tym miejscu zabraknie komuś weny, to może odwiedzić nasze Muzeum. Zobaczy tu nie tylko XIX  – wieczną wieś w pigułce, ale także  – dzięki naszej grze terenowej „Poszukiwacze zaginionych strachów” pozna śląskie straszki.

Konkurs potrwa od 21 września do 19 listopada. Prace oceni Jury Konkursowe i przyzna I, II, III miejsca oraz wyróżnienia w kategoriach wiekowych: klasy IV – VI szkół podstawowych, VII – VIII szkół podstawowych i szkół średnich. Na zwycięzców czekają nagrody rzeczowe oraz książki. Laureatów konkursu poznamy 19 grudnia.

Szczegółowy regulamin i formularz zgłoszeniowy poniżej

Regulamin konkursu -Opowieść niesamowita, wiejskością podszyta

Aby wziąć udział w konkursie #100SekundWMuzeum wystarczy odwiedzić z telefonem wybraną instytucję muzealną i w krótkim, około półtoraminutowym (umowne 100 sekund) wideo przedstawić swoje emocje i wrażenia z wizyty. Konkursowa praca nie musi dotyczyć jedynie muzealnych wnętrz, może również prezentować np. ogrody lub parki, które stanowią nieodłączną część niektórych muzeów. Następnie filmik należy przesłać na adres mailowy: 100sekundwmuzeum@kulturaisport.gov.pl oraz umieścić go na swoim koncie w mediach społecznościowych, dodając hashtag #100SekundWMuzeum.

Celem akcji #100SekundWMuzeum jest zachęcenie młodych ludzi do zwiedzania muzeów, poznawania historii i kultury. Poprzez tę akcję MKDNiS chce pokazać, że dzisiejsze muzea to instytucje atrakcyjne, multimedialne i poprzez nowoczesne technologie w pełni przygotowane na to, by przyjąć młodego człowieka i wprowadzić go w fascynujący świat kultury.

Zdobywcy pierwszego i drugiego miejsca jako nagrodę otrzymają dla siebie i rodziny lub grupy przyjaciół (łącznie do 10 osób) możliwość indywidualnego zwiedzania muzeum wybranego z listy umieszczonej na podstronie akcji: https://www.gov.pl/web/kulturaisport/sto-sekund-w-muzeum. Laureatom podziwiającym wystawy będzie towarzyszył w roli przewodnika kurator danej placówki. Ponadto zwycięzca konkursu otrzyma kamerę sportową GOPRO HERO8 Black. Z kolei uczestnik, który zajmie drugie miejsce oprócz indywidualnego zwiedzania otrzyma również gimbal marki DJI OSMO Mobile 4. Trzecie miejsce nagrodzimy gimbalem marki DJI OSMO Mobile 4.

Więcej informacji na stronie Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.

Jeśli chcesz rozwinąć umiejętności szybkiego kojarzenia faktów, rozwiązywania zagadek i zdobyć odznakę  etnodetektywa – zapraszamy do Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” na grę terenową przygotowana przez pracowników skansenu.

Pomysł na powstanie tego typu gry powstał podczas pandemii, kiedy nie można było oprowadzać grup, a zwiedzać muzeum można było wyłącznie indywidualnie. W założeniu każdy kto zechce wziąć udział w zabawie i zabierze mapkę, będzie mógł w ciekawy sposób zwiedzić nasze muzeum, a przy tym poznać postaci śląskich strachów.

Odwiedzający muzeum mogą przy wejściu zabrać mapkę „Poszukiwaczy zaginionych strachów” i zgodnie ze wskazówkami zawartymi w jej środku udać się na spacer, rozwiązując po drodze wierszyki- zagadki. Odpowiedzi na nie będzie można zapisać na mapie, a ze wskazanych numerami liter ułożyć hasło – rozwiązanie.

Podpowiedzi są zawarte zarówno w obiektach na terenie muzeum jak i na drugiej stronie mapki, gdzie przedstawione zostały postaci straszków śląskich. Autorką ilustracji jest Urszula Furmańska, młoda projektantka graficzna z Pszczyny, studentka ASP w Katowicach, która współpracuje z muzeum i jest autorką oprawy graficznej mapki. Jak twierdzi artystka poprzez rysunki chciała oddać indywidualny, nieco mroczny i magiczny charakter każdej z postaci, zachowując przy tym ich ludzkie cechy.

Projektantka z Pszczyny stworzyła galerię barwnych postaci od diabła kurzącego fajkę, przez rudobrodego Skarbnika w górniczym czako po zielonoskórego utopca z błoną miedz palcami. Wszystkie one zgodne są z charakterystyką jaka znamy z opisów i przekazów które zachowały się po dziś dzień.

Uwieńczeniem spaceru po muzeum i rozwiązanej gry jest dyplom oraz odznaka etnodetektywa, które będzie można kupić w sklepiku znajdującym się przy bramie głównej do muzeum. Odznaka etnodetektywa została wykonana zgodnie z charakterem miejsca  – z surowego drewna, na którym wygrawerowano logo muzeum oraz symboliczną odznakę detektywistyczną.

Mapka “Poszukiwacze zaginionych strachów” – egzemplarze bezpłatne w kasie muzeum

Dyplom etnodetektywa – 5 zł – do kupienia w kasie muzeum

Odznaka etnodetektywa  10 zł – do kupienia w kasie muzeum

Remont pokrycia dachowego na chałupie z Frydka wykonywany jest w ramach zadania zatytułowanego „Na ratunek drewnu – konserwacja zabytkowych budynków”. Wcześniej w ramach programu wykonano fumigację a następnie impregnację spichlerza dworskiego z Bujakowa (1730 r.)

– Konserwacje tych dwóch budynków wykonujemy dzięki dofinansowaniu z Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, a także z budżetu Województwa Śląskiego. Prace nad kolejnymi trzema obiektami zaplanowaliśmy na przyszły rok  – mówi dr Artur Madaliński, dyrektor Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”.

Po zdjęciu starej słomy z dachu, konstrukcja zostanie zaimpregnowana, usunięte zostaną foliowe arkusze, które zabezpieczały budynek przed przeciekami. Na 220 m² powierzchni dachu zostanie zużytych około 2000 sztuk wykręcaków czyli snopeczków słomy żytniej, które przygotowano przed rozpoczęciem prac. Wykręcaki mocowane będą do drewnianej konstrukcji w sposób tradycyjny za pomocą słomianych powróseł. Jeden wykręcak waży około 2 kilogramów – daje to w przybliżeniu 4 tony słomy jaka trafi na dach dziewiętnastowiecznej chałupy z Frydka.

Wymiana pokrycia została powierzona rodzinnej firmie Woźniaków, która jest jedną z niewielu w Polsce, jakie trudnią się tym fachem. Zakład wykonuje pokrycia słomą zarówno na prywatnych domach  jak i na obiektach zabytkowych, w muzeach na wolnym powietrzu, m.in. w Opolu, Kielcach, Radomiu czy Kolbuszowej. Firma wykonywała także słomiane pokrycia obiektów scenograficznych filmów „Wołyń” oraz „Zimna wojna”.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Podczas czterech wrześniowych spotkań autorskich przybliżymy twórczość pisarzy, którzy w oparciu o kategorię chłopskości, etnografii czy lokalności – budują swoje opowieści.

– „Kultywacje” są próbą przemyślenia – powracających intensywnie w rodzimym dyskursie kulturowym – kategorii związanych z szeroko pojmowaną kwestią chłopską. Do udziału w debatach muzeum zaprosiliśmy  wybitnych przedstawicieli świata literatury, którzy w swojej działalności pisarskiej nawiązują do takich kategorii, jak wypierana przez wspólnotę wiejskość, ciągle obecna trauma pańszczyzny, formacyjna rola pochodzenia chłopskiego w społeczeństwie polskim, czy relacje pomiędzy prowincją a centrum. Najważniejszym celem “Kultywacji” jest więc refleksja nad przejawami mentalności postchłopskiej, coraz wyraźniej, jak się wydaje, obecnymi w zbiorowej świadomości i komunikacji społecznej – mówi dyrektor muzeum dr Artur Madaliński.

Wśród zaproszonych pisarzy znaleźli się Radek Rak, autor „Baśni o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli”, laureat nagrody Nike 2020, Olga Drenda, autorka m.in. książki „Wyroby. Pomysłowość wokół nas”, Zbigniew Rokita, autor m.in. książki „Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku”, nominowany do Nagrody Nike 2021 oraz Małgorzata i Michał Kuźmińscy, autorzy powieści etnokryminalnych, m.in. „Mara”, „Śleboda”, „Kamień”.

Spotkania odbędą się w cztery soboty września w przestrzeni ekspozycji muzealnej na otwartym powietrzu przy chałupie z Istebnej (zagroda łąkowa), a w razie niepogody zostaną przeniesione do sali audiowizualnej, znajdującej się w Budynku Dyrekcji (parter). „Kultywacje 2021” poprowadzą red. Ewa Niewiadomska (Radio Katowice) oraz dr Artur Madaliński (krytyk literacki).

Kalendarz spotkań:

• 04.09.21, godz. 17.00 -19.00

Spotkanie z Radkiem Rakiem, autorem „ Baśni o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli”, laureatem nagrody Nike 2020.

„Chłopskość jako źródło cierpień”

Prowadzenie: dr Artur Madaliński

• 11.09.21, godz. 17.00 – 19.00

Spotkanie z Olgą Drendą, autorką m.in. książki „Wyroby. Pomysłowość wokół nas”, laureatka Nagrody Literackiej Gdynia 2019.  

„Sztuka powiatowa – co rzeczy mówią o naszych obyczajach?”

Prowadzenie: redaktor Ewa Niewiadomska

•18.09.21, godz. 17.00 – 19.00

Spotkanie Ze Zbigniewem Rokitą, autorem m.in. książki „Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku”, nominowanym do Nagrody Nike 2021.

„Pamięć bluźniercza czy ekscytująca? Śląskie użyźnianie dziejów”.

Prowadzenie: dr Artur Madaliński

• 25.09.21, godz. 17.00 – 19.00

Spotkanie z Małgorzatą i Michałem Kuźmińskimi, autorami powieści etnokryminalnych, jak m.in. „Mara”, „Śleboda”, „Kamień”

„(Etno)kryminalne terapie zbiorowe”

Prowadzenie: redaktor Ewa Niewiadomska

Goście spotkań:

Olga Drenda ur. 1984, pisarka, eseistka, tłumaczka. Absolwentka Etnologii i Antropologii Kultury UJ. Autorka książek Duchologia polska. Rzeczy i ludzie w latach transformacji, Wyroby. Pomysłowość wokół nas (za którą otrzymała nominację do Paszportów Polityki i Nagrodę Literacką Gdynia w kategorii esej) oraz rozmów Czyje jest nasze życie (wspólnie z Bartłomiejem Dobroczyńskim) i Książka o miłości (wspólnie z Małgorzatą Halber), a także tekstów do antologii Delfin w malinach, Prognoza niepogody i Hourras et désarrois. Scènes d’une guerre culturelle en Pologne. Autorka esejów towarzyszących wystawie Marzenia wiosenne (Galeria Biała, Lublin) i fotografiom Łukasza Rusznicy z cyklu Subterranean River.

Prowadziła podcast o folklorystyce, Ducholożka na tropie. Od 2013 roku prowadzi stronę poświęconą widmom epoki transformacji. Obecnie pracuje nad kolejną książką. (źródło: wyd. Karakter | karakter.pl)

Małgorzata i Michał Kuźmińscy – autorzy serii powieści etnokryminalnych o parze nieszablonowych śledczych: antropolożce kulturowej Ance Serafin i dziennikarzu Sebastianie Strzygoniu.

Małgorzata Fugiel-Kuźmińska z wykształcenia i zamiłowania kulturoznawca, zawodowo zajmuje się zarządzaniem w branży IT.

Michał Kuźmiński Dziennikarz i redaktor „Tygodnika Powszechnego”, autor popularnonaukowej książki “Nauka w kuchni” i tekstów piosenek.

Akcja pierwszej z cyklu ich powieści, „Ślebody” (Wyd. Dolnośląskie, 2015) toczy się na współczesnym Podhalu, gdzie tajemnica sięga mrocznej i niechlubnej przeszłości góralskiej kolaboracji. „Pionek” (2016) osadzony jest na Górnym Śląsku, gdzie opowieści o seryjnych mordercach – wampirach wydają się niepokojąco dosłowne. „Kamień” (2017) to powieść, której akcję rozpoczyna znalezienie zwłok jasnowłosego dziecka na obrzeżach romskiej osady. Ich najnowsza powieść „Mara” (2019) dotyka problemu pamięci o tym, co się stało z ukrywającymi się w czasie II wojny światowej Żydami.

Wcześniej napisali także dwie powieści sensacyjno-kryminalne retro z akcją na Kazimierzu – żydowskiej dzielnicy Krakowa: „Sekret Kroke” (Świat Książki, 2009) oraz „Klątwę Konstantyna” (2011). (źródło: strona kuzminscy.com)

Radek Rak – (1987), laureat Nagrody Literackiej Nike 2020, Nagrody im. Jerzego Żuławskiego i Nagrody „Nowej Fantastyki” za powieść Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli. Tytuł ten też był nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia i Nagrody Fandomu Polskiego im. Janusza Zajdla oraz Śląkfy z rok 2019. Lekarz weterynarii, mieszka w Krakowie. Zadebiutował powieścią Kocham cię, Lilith (2014). Znany jest z projektu „Legendy polskie” Allegro realizowanego przez Powergraph i Allegro. Za drugą powieść, Puste niebo (2016), otrzymał Złote Wyróżnienie Nagrody Literackiej im. Jerzego Żuławskiego oraz nominację do Nagrody im. Janusza A. Zajdla. Afirmuje życie, ukochaną żonę, dobrą herbatę i góry. (źródło wyd. powergraph | powergraph.pl)

Zbigniew Rokita (ur. 1989) – reporter, redaktor, specjalizuje się w problematyce Europy Wschodniej i Górnego Śląska. Współpracuje m.in. z „Tygodnikiem Powszechnym”, „Polityką”, „Dziennikiem Gazetą Prawną”. Wieloletni sekretarz redakcji dwumiesięcznika „Nowa Europa Wschodnia”. Autor książki reporterskiej „Królowie strzelców. Piłka w cieniu imperium o związkach sportu i polityki w Europie Wschodniej” (książka została przełożona na język ukraiński, a spektakl na jej podstawie wystawiono w Teatrze Nowym w Zabrzu). Pochodzi z Gliwic. (źródło: wyd. Czarne | czarne.com.pl)

Propozycja edukacyjna skierowana jest zarówno do przedszkolaków jak i uczniów szkół podstawowych i średnich. Plan zwiedzania Muzeum dostosowany jest do aktualnej sytuacji epidemicznej.

„Dary natury”

Ścieżka promująca ekologiczny tryb życia i postawę zero waste. Podczas spaceru z przewodnikiem zwiedzający usłyszą o tym co jedzono na dawnej wsi. Zobaczą m. in. czym różni się pszenica od żyta, jakie warzywa można wyhodować na polu, a jakie w ogrodzie. Zawitają do sadu, gdzie porozmawiamy o tradycyjnych przetworach. A w zagrodzie opowiemy o produktach zwierzęcych.

Cena – 10 zł./os.

Opiekunowie – 1 zł./os.

Czas trwania – do 1,5 godziny.

Zapisy:

Dział Edukacji i Popularyzacji 32 241 07 18 w. 204.

„Kto tu mieszkał?”

Zwiedzając muzeum uczestnicy zajęć odwiedzą mieszkańców dawnej wsi. Zobaczą gdzie mieszkał i jak pracował kowal, szewc i młynarz, dowiedzą się jak ważny był sołtys, ksiądz i nauczyciel.

Cena – 10 zł./os.

Opiekunowie – 1 zł./os.

Czas trwania – do 1,5 godziny.

Zapisy:

Dział Edukacji i Popularyzacji 32 241 07 18 w. 204.

„Śladami dawnej magii”

Bohaterami zajęć będą, między innymi, południca, zmora czy utopiec. Podczas zwiedzania uczestnicy dowiedzą się, które z demonów zamieszkujących dawną wieś były przychylne ludziom i jak nasi przodkowie chronili się przed tymi wrogimi.

Cena – 10 zł./os.

Opiekunowie – 1 zł./os.

Czas trwania – do 1,5 godziny.

Zapisy:

Dział Edukacji i Popularyzacji 32 241 07 18 w. 204.