„Precz zimo zła!” – to hasło ponownie rozbrzmi 23 marca w Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” podczas wyjątkowego wydarzenia nawiązującego do dawnych obrzędów przedwiosennych.
Zwyczaj topienia lub palenia marzanny, symbolizującej zimę, zło i śmierć, był niegdyś szeroko praktykowany na wsiach. Towarzyszył mu radosny orszak niosący goik – zielone drzewko oznaczające nadejście wiosny i odrodzenie przyrody.
Podczas wydarzenia „Marzanna i Goik” uczestnicy:
– wykonają własnoręcznie marzannę i goik,
– nauczą się tradycyjnej piosenki powitalnej dla wiosny,
– przejdą barwnym korowodem przez skansen, aby spalić marzannę,
– udekorują zagrodę sołtysa goikiem,
– poznają dawne zwyczaje związane z pożegnaniem zimy.
Podczas wydarzenia nie zabraknie także opowieści na temat innych zwyczajów związanych z odejściem zimy i budzeniem przyrody do życia.
Tradycje odtwarzane w MGPE sięgają dawnych czasów, wówczas z marzanną – słomianą kukłą przebraną w kobiecy strój – wędrowały przez wieś dziewczęta śpiewając tradycyjne pieśni. Po drodze kukłę obrzucano resztkami śniegu, błotem, kamieniami. Była ona wynoszona poza obręb wsi, gdzie po wcześniejszym rozebraniu, była topiona lub z braku wody – palona. Po całej ceremonii na kij po marzannie zatykano goik, czyli niewielkie drzewko iglaste przybrane kolorowymi wstążkami i wydmuszkami. Był on symbolem życia i budzącej się do życia przyrody, a jego wniesienie do wsi miało zapewnić obfite plony. Z goikiem obchodzono wszystkie domy, śpiewając radosne pieśni, aby symbolicznie przyprowadzić wiosnę.
Jeśli chcecie wraz z nami odtworzyć te dawne zwyczaje, to koniecznie zarezerwujcie sobie czas 23 marca. Zaczynamy o godzinie 12.00 Bilety on line do kupienia przez naszą stronę internetową w cenie 20 zł za osobę (liczba miejsc na warsztatach ograniczona).
UWAGA – bilety wyprzedane
To wyjątkowa okazja, by poczuć atmosferę dawnych obrzędów i wspólnie celebrować nadejście cieplejszych dni!
W dniach od 20 do 23 czerwca odbędą się w muzeum warsztaty tynkowania gliną. Zapraszamy wszystkich którzy zainteresowani są samodzielnym wykonywaniem tradycyjnych tynków glinianych oraz polepy.
Zajęcia dedykowane są osobom, które chcą uczestniczyć we wspólnym odkrywaniu historycznych budynków, zbudowanych z użyciem gliny niewypalanej. Glina może być użyta na podłodze, ścianie wewnętrznej i zewnętrznej.
Zajęcia odbędą się w scenerii muzeum skansenowskiego a dokładnie w chałupie ze Zborowskiego. Warsztaty poprowadzi znany i ceniony fachowiec w tej materii Wojciech Owczarzak związany z Fundacją Centrum Inicjatyw Naturalnych w Łoskoniu Starym, autor publikacji Gliniane zabytki Wielkopolski. W ramach warsztatów uczestnicy poznają własności tynków glinianych, będą przygotowywać podłoże do tynkowania, a także położyć zasadniczą warstwę tynku glinianego własnymi siłami.
Wszystkim uczestnikom zapewniamy niezbędne materiały, narzędzia, jeden ciepły posiłek w ciągu dnia a także dyplom potwierdzający ukończenie warsztatów.
Warunkiem uczestnictwa jest wypełnienie zgłoszenia, podpisanie umowy oraz uiszczenie opłaty w kwocie 1085 złotych (szczegóły w załącznikach: program, regulamin, karta zgłoszenia, wzór umowy).
Serdecznie zapraszamy wszystkich młodych artystów do udziału w konkursie plastycznym „Na najpiękniejsze jajko wielkanocne”.
Konkurs skierowany jest do indywidualnych uczestników – uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych.
Celem konkursu jest poznanie i zachowanie wybranych elementów plastyki obrzędowej świąt Wielkanocy oraz najciekawszych tradycji związanych z obchodami świąt wielkanocnych w kulturze polskiej, poznanie wybranych elementów dziedzictwa kulturowego regionu, rozwój inwencji twórczej w zakresie prac plastycznych nawiązujących do wzorów regionalnych, rozwój wrażliwości estetycznej uczestników i ich umiejętności plastycznych.
Zadaniem uczestników będzie wykonanie pracy plastycznej, nie większej niż 10 cm, mającej kształt jajka, wydmuszki lub jajka styropianowego. Praca może być wykonana z dowolnych materiałów, mile widziane nawiązania do charakterystycznych form zdobnictwa regionalnego.
Jeden Uczestnik może nadesłać tylko jedną pracę konkursową.
Prace oceniane będą w trzech kategoriach wiekowych:
klasy 1-4 szkoły podstawowej,
klasy 5-8 szkoły podstawowej,
szkoły ponadpodstawowe
Prace wraz z formularzem zgłoszeniowym należy dostarczyć pocztą lub osobiście do Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”, ul. Parkowa 25, Chorzów, do 18 marca 2024 roku.
Wyłonienie i ogłoszenie Laureatów oraz Osób wyróżnionych nastąpi do 22 marca 2024 roku. W konkursie przewidziano nagrody rzeczowe, które zostaną wręczone 24 marca podczas wydarzenia „Wielkanoc na Śląsku”. W przypadku nieobecności laureata lub osoby wyróżnionej na wydarzeniu, nagroda zostanie przesłana pocztą.
Wyniki konkursu zwierające imiona i nazwiska autorów nagrodzonych prac zostaną podane na stronie internetowej Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” (www.muzeumgpe-chorzow.pl) oraz profilu facebook organizatora.
„Precz zimo zła” – po raz kolejny będziemy mogli wykrzyczeć podczas obrzędowego wydarzenia, które przyciąga mnóstwo uczestników, ciekawych dawnych obrzędów związanych z przedwiośniem. Kiedyś niezwykle popularny zwyczaj topienia marzanny obecnie jest już rzadkością odtwarzaną właśnie w Muzeum Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie.
Topienie bądź palenie marzanny symbolizującej zimę, zło i śmierć, które w nowym roku należało wyrzucić ze wsi wiązało się z radosnym orszakiem z goikiem w roli głównej, symbolizującym dla odmiany nadejście wiosny i budzenie się przyrody do życia.
23 marca podczas warsztatów w muzeum uczestnicy własnoręcznie wykonają marzannę i goik oraz nauczą się tradycyjnej piosenki witającej wiosnę. Następnie przejdą barwnym korowodem przez skansen by spalić w ognisku marzannę symbolizująca zimę. Odśpiewawszy obrzędowe przyśpiewki orszak wyruszy do zagrody sołtysa, gdzie udekorują chałupę goikiem, symbolizującym nadejście cieplejszych dni. Podczas wydarzenia nie zabraknie także opowieści na temat innych zwyczajów związanych z odejściem zimy i budzeniem przyrody do życia.
Tradycje odtwarzane w MGPE sięgają dawnych czasów, wówczas z marzanną – słomianą kukłą przebraną w kobiecy strój – wędrowały przez wieś dziewczęta śpiewając tradycyjne pieśni. Po drodze kukłę obrzucano resztkami śniegu, błotem, kamieniami. Była ona wynoszona poza obręb wsi, gdzie po wcześniejszym rozebraniu, była topiona lub z braku wody – palona. Po całej ceremonii na kij po marzannie zatykano goik, czyli niewielkie drzewko iglaste przybrane kolorowymi wstążkami i wydmuszkami. Był on symbolem życia i budzącej się do życia przyrody, a jego wniesienie do wsi miało zapewnić obfite plony. Z goikiem obchodzono wszystkie domy, śpiewając radosne pieśni, aby symbolicznie przyprowadzić wiosnę.
Jeśli chcecie wraz z nami odtworzyć te dawne zwyczaje, to koniecznie zarezerwujcie sobie czas 23 marca. Zaczynamy o godzinie 12.00 Bilety on line do kupienia przez naszą stronę internetową w cenie 20 zł za osobę (liczba miejsc na warsztatach ograniczona).
Jeśli lubicie się trochę pobrudzić, a przy okazji zrobić ładną ozdobę do domu to mamy propozycję właśnie dla Was!
Zapraszamy w niedzielę, 17 marca na kolejny spacer etnograficzny pt. “W marcu jak w garcu”. Opowiemy o garncarstwie, tradycyjnych metodach wytwarzania i zdobienia naczyń oraz rodzajach gliny i barwnikach. Przybliżymy narzędzia, którymi się posługiwano i odwiedzimy nasze chałupy, żeby zobaczyć jak dawniej wykorzystywano glinę.
Na zakończenie spaceru każdy z uczestników będzie mógł przez chwilę poczuć się jak dawny rzemieślnik i samodzielnie wykonać glinianą podstawkę.
Koszt uczestnictwa w wycieczce to 25 zł – dziecko i dorosły opiekun. Bilety można zakupić online. Liczba miejsc jest ograniczona.
Startujemy o godzinie 12.00 przy wejściu do skansenu.
Tom Wieś miniona. Ciało, zdrowie, bezpieczeństwo to czwarta część refleksji i analiz poświęconych zagadnieniu osad fizycznie lub metaforycznie opuszczonych czy przekształconych, wydawanych przez Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” w ramach serii „Monografie i Materiały MGPE”. Niniejsza publikacja ponownie podejmuje tę problematykę, prezentując ją – jak uprzednio – z perspektywy różnych dziedzin nauki i z wykorzystaniem stosowanych w nich odmiennych metodologii. Po raz kolejny został też uwzględniony zarówno aspekt materialny funkcjonowania obszarów wiejskich, jak i społeczno-kulturowe konsekwencje ich istnienia przejawiające się w postaci niematerialnej. Proponowana multidyscyplinarna dyskusja daje podstawy rekonstrukcji wsi wciąż „obecnej”, choć też w różnych zakresach „zaginionej” lub „minionej”. W centrum zainteresowania postawione zostało także ludzkie ciało oraz sposoby dbania o jego zdrowie i bezpieczeństwo. Kwestii tych dotyczy większość tekstów zawartych w tomie, przy czym największa ich grupa omawia problemy związane z profilaktyką zdrowotną i ochroną zdrowia, włączając w to zjawiska masowe, jakimi na przestrzeni dziejów były epidemie.
W naszej Karczmie ze Świerczyńca prowadzone są obecnie drobne prace remontowe i przygotowawcze do sezonu – wyremontowne zostały toalety, a wnętrze wysprzątano i odświeżono.
Zapraszamy do karczmy już 24 marca, w trakcie Wielkanocy na Śląsku!
Pierwsze z nich to zajęcia pt. Wisiory kwiatowe – podczas warsztatu uczestniczki zrobią własnoręcznie wisiorek z suszonych kwiatów. Biżuteria zostanie wykonana z półfabrykatów jubilerskich, szklanych kaboszonów oraz suszonych kwiatów i liści. Uczestniczki wykonają własne, unikalne wisiorki ze stworzoną przez siebie kompozycją.
Drugie to warsztaty z tworzenia Woskowijki czyli ekozamiennika foli spożywczej. Woskowijka to bawełniany materiał nasączony woskiem pszczelim, który nadaje się do spakowania niemal wszystkiego. Jest ekologiczna, może być wielokrotnie używana i ma naturalne właściwości antybakteryjne. Chroni zapakowane jedzenie przed uszkodzeniami, dlatego sprawdza się podczas pakowania żywności na wynos.
Trzecia propozycja to warsztaty z robienia świec. Uczestniczki będą miały możliwość zrobienia na nich i przyozdobienia suszonymi kwiatami, swojej własnej świecy z wosku sojowego w szkle. Świece będą zalewane specjalnymi olejkami zapachowymi.
To jednak nie wszystko. Podczas zajęć będzie można przymierzyć elementy śląskiego stroju, a nasz fotograf wykona chętnym uczestniczkom portrety, które będą udostępnione na naszej stronie internetowej.
Warsztaty przewidziane są dla osób powyżej 14 roku życia. Zajęcia rozpoczną się 8 marca o godzinie 18.00 w sali wystawienniczej w budynku głównym muzeum. Przewidziana liczba uczestników – 10 osób na każdy z warsztatów.
Cena za osobę 40 zł – bilety dostępne online.
Liczba miejsc jest ograniczona – kiedy pula biletów się wyczerpie nie będzie możliwości dodania kolejnych miejsc.
Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” zaprasza grupy zorganizowane na warsztaty związane z powitaniem wiosny oraz tradycjami wielkanocnymi.
„Marzanna i Goik”
Na zajęciach tych uczestnicy dowiedzą czym był zwyczaj robienia marzanny i goika, co należało zrobić, by przegonić złowrogą zimę z wioski oraz w jaki sposób witano wiosnę. Podczas warsztatów uczestnicy własnoręcznie wykonają marzannę i goik oraz nauczą się tradycyjnej piosenki.
Następnie przejdą korowodem przez skansen by spalić w ognisku marzannę symbolizująca zimę, potem udadzą się do zagrody sołtysa gdzie udekorują chałupę goikiem symbolizującym nadejście cieplejszych dni.
Wielkanoc na wsi
Zapraszamy na lekcję o tradycjach wielkanocnych, podczas których poznamy wiejskie zwyczaje związane z tym świętem.
Opowiemy na czym polegał obrzęd palenia żuru, zwyczaj chodzenia z drewnianymi kołatkami oraz pierwszej kąpieli w rzece po zimie. Uczestnicy warsztatów dowiedzą się jak dawniej bawiono się podczas Śmigusa Dyngusa i po co były pisanki. Na zakończenie, każdy będzie miał możliwość udekorowania jajka za pomocą metody batikowej, polegającej na nakładaniu wosku i farbowaniu.
Czas trwania warsztatów – do 1,5 godziny
Zapisy i rezerwacje wyłącznie drogą mailową na adres – edukacja@muzeumgpe-chorzow.pl
Lekcje muzealne dostępne są codziennie w godzinach otwarcia Muzeum.
Więcej informacji udzielają pracownicy muzeum pod numerem telefonu + 48 32 241 07 18 wew. 204
Kapela przygotowała repertuar pieśni frywolnych, który sprawi, że nie będziecie mogli oderwać się od parkietu. Będzie można przebrać się za zapustników i zanurzyć w magiczny świat dawnych, karnawałowych zabaw tanecznych. Na zakończenie uczestników wydarzenia czeka wyjątkowy moment – uroczyste pogrzebanie “basa”, symboliczne pożegnanie mięsopustu i zakończenie sezonu karnawałowych szaleństw.
Na Górnym Śląsku, w ostatni dzień karnawału odbywał się pogrzeb basów, podczas którego muzykanci chowali swe instrumenty – odkładali je do futerałów lub skrzyń (symbolizujących trumny) i w uroczystym orszaku, naśladując pogrzebowe zawodzenie, wynosili z karczmy lub przenosili do innego pomieszczenia. Było to zakończenie karnawałowych zabaw z tańcami i rozpoczęcie wielkiego postu. Wydarzenie to będzie nawiązać do dawnych tradycji i zwyczajów, które nadal są jeszcze obecne w naszym regionie.
Zakończenie karnawału w skansenie rozpocznie się o godzinie 18.00 w Sali wystawowej na parterze budynku głównego. Wstęp na wydarzenie 10 zł, bilety do nabycia online oraz w kasie muzeum. Liczba uczestników ograniczona.
Dygająca kapela to pierwsza formacja muzyczna działająca przy muzeum na wolnym powietrzu, składająca się w głównej mierze z muzyków amatorów i miłośników śpiewu. Podczas coczwartkowych spotkań uczestnicy odkrywają i szlifują swoje talenty muzyczne pod okiem Karo Przewłoki pedagożki, absolwentki podyplomowych studiów z zakresu polskiej muzyki tradycyjnej w Akademii Muzycznej w Katowicach, wokalistki i skrzypaczki w “Kapeli Dejcie Pozór” i zespole “Krzikopa”.
Próby “Dygającej Kapeli” odbywają się w każdy czwartek o g. 18.00. Czas trwania każdego warsztatu to 1,5 godziny. Udział w spotkaniach jest bezpłatny. Szczegółowe informacje można uzyskać w Dziale Edukacji i Popularyzacji MGPE 32 241 07 18 wew. 204.
Serwis używa informacji zapisanych za pomocą plików cookie oraz innych rozwiązań informatycznych pozwalających na personalizację treści do potrzeb użytkownika oraz w celach statystycznych. Jeżeli nie wyrażasz zgody na ich zapisywanie, powinieneś opuścić stronę lub zmienić ustawienia dotyczące cookies w przeglądarce. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia.Ok
